Όλο και περισσότερος κόσμος εισέρχεται σιγά σιγά στον κόσμο τής φωτογραφίας και δεν είναι λίγοι αυτοί που επιζητούν να μάθουν να χειρίζονται αποτελεσματικά μία DSLR μηχανή στη χειροκίνητη λειτουργία (manual mode).

Το manual mode είναι απαραίτητο προκειμένου ο φωτογράφος να έχει πλήρη έλεγχο της μηχανής και να μπορεί να χειριστεί όπως εκείνος επιθυμεί, τους δύο βασικούς παράγοντες που καθορίζουν το τελικό αποτέλεσμα: την ταχύτητα κλείστρου και την τιμή του διαφράγματος.

 

Ταχύτητα κλείστρου (shutter speed)

Το κλείστρο τής μηχανής θα μπορούσε εύκολα να παρομοιαστεί με μία κουρτίνα παραθύρου που ανοίγει και κλείνει πολύ γρήγορα, κάθε φορά που ο φωτογράφος πατάει το κουμπί. Το χρονικό διάστημα κατά το οποίο παραμένει ανοιχτή η "κουρτίνα" αυτή, ορίζεται ως ταχύτητα κλείστρου.

Η ταχύτητα κλείστρου καθορίζει τον χρόνο έκθεσης του αισθητήρα στο φως. Όσο πιο αργή η ταχύτητα, τόσο περισσότερο χρόνο μένει ανοιχτό το κλείστρο και επιτρέπει σε περισσότερο φως να εισέλθει στον αισθητήρα της μηχανής.

 

 

Οι ταχύτητες του κλείστρου μετριούνται σε δευτερόλεπτα (sec) και οι τιμές μπορεί να είναι είτε ακέραιες μονάδες (1sec, 2sec, 30sec κ.ο.κ.), είτε κλάσματα δευτερολέπτων (1/30sec, 1/500sec, 1/4000sec κ.ο.κ.)

Κάθε τιμή σημαίνει τον διπλασιασμό τής ποσότητας του φωτός σε σχέση με την προγούμενη τιμή και αντίστοιχα τον υποδιπλασιασμό σε σχέση με την επόμενη. Έτσι, για παράδειγμα, με ταχύτητα κλείστρου 1/30sec, ο αισθητήρας θα εκτεθεί στο φως για τον διπλάσιο χρόνο, σε σχέση με την ταχύτητα 1/60sec και για μισό χρόνο σε σχέση με την 1/15sec.

 

Ρίξτε επίσης μια ματιά στο 2ο επεισόδιο της εκπαιδευτικής μας σειράς Photobasics για να καταλάβετε περισσότερα:

 

Διάφραγμα (Apperture)

Πρόκειται για μία ίριδα μεταβαλλόμενης διαμέτρου που βρίσκεται μέσα στον φακό. Όταν η διάμετρός της είναι μικρή, το διάφραγμα χαρακτηρίζεται μικρό ή κλειστό κι αντίστοιχα όταν η διάμετρός της είναι μεγάλη, τότε ονομάζεται μεγάλο ή ανοιχτό.

Όπως και η ταχύτητα κλείστρου, έτσι και το διάφραγμα μπορεί να καθορίσει την ποσότητα του φωτός που θα περάσει μέσα από τον φακό. Έτσι, όσο πιο ανοιχτό είναι, τόσο περισσότερο φως επιτρέπει να κατευθυνθεί στον αισθητήρα.

Η τιμή τού διαφράγματος περιγράφεται με βαθμούς "f" και η κλίμακα των τιμών αυτών σε έναν φακό, ονομάζεται εύρος διαφραγμάτων. Το εύρος αυτό ποικίλλει από φακό σε φακό, αλλά ουσιαστικά κάποιες τιμές είναι κοινές για όλους. Ένα τυπικό εύρος διαφραγμάτων είναι: f/2.8, f/4, f/5.6, f/8, f/11, f/16 και f/22. Οι πιο μικρές τιμές αντιστοιχούν στα πιο ανοιχτά διαφράγματα, ενώ οι μεγαλύτερες τιμές στα πιο κλειστά.

 

 

Όπως συμβαίνει και με τις ταχύτητες του κλείστρου, κάθε τιμή σημαίνει τον διπλασιασμό ή υποδιπλασιασμό της ποσότητας του φωτός σε σχέση με την προηγούμενη κι επόμενη τιμή αντίστοιχα. Έτσι, για παράδειγμα, από το διάφραγμα f/5.6 θα περάσει διπλάσιο φως απ' ό,τι από το διάφραγμα f/8 και το μισό απ' ό,τι από το διάφραγμα f/4.

Το πιο ανοιχτό διάφραγμα ενός φακού ονομάζεται το μέγιστο. Όσο μεγαλύτερο είναι το μέγιστο διάφραγμα, τόσο ευκολότερα μια μηχανή μπορεί να φωτογραφήσει με περιορισμένο φως, χωρίς τη χρήση φλας. Συνεπώς, το μέγιστο διάφραγμα ενός φακού αποτελεί μέτρο σύγκρισης και πολλές φορές αναφέρεται και ως "ταχύτητα του φακού". Φυσικά, όσο πιο "γρήγορος" είναι ένας φακός, τόσο πιο πολύ ανεβαίνει η τιμή του.