Τί είναι το βάθος πεδίου

Το βάθος πεδίου είναι μια απόσταση και ως τέτοια μπορεί να μετρηθεί σε μέτρα, εκατοστά ή ακόμη και χιλιοστά. Ως μέγεθος, περιγράφει την απόσταση εμπρός και πίσω από το σημείο εστίασης που τα πάντα δείχνουν να παραμένουν ευκρινή. Όταν η περιοχή αυτή εκτείνεται από τα πολύ κοντινά έως τα πιο μακρινά θέματα του κάδρου, τότε το βάθος πεδίου είναι μεγάλο. Εάν, αντίθετα, η περιοχή αυτή περιορίζεται σε μερικά εκατοστά, μπρος και πίσω από το σημείο εστίασης, τότε το βάθος πεδίου είναι μικρό. Στην ουσία, πρόκειται για μια οπτική ψευδαίσθηση, μια οφθαλμαπάτη.

 

Από τί εξαρτάται

Υπάρχουν 5 παράγοντες που καθορίζουν το βάθος πεδίου σε μια φωτογραφία. Τρεις από αυτούς το επηρεάζουν άμεσα και δύο ακόμη έμμεσα:

1. Εστιακό μήκος του φακού: Όσο μικρότερο είναι το εστιακό μήκος του φακού, τόσο μεγαλύτερο είναι και το βάθος πεδίου. Αντίστοιχα, όσο μεγαλώνει η εστιακή απόσταση, τόσο αυτο περιορίζεται. Με έλλα λόγια, ένας ευρυγώνιος φακός προσφέρει πολύ μεγαλύτερο βάθος πεδίου από έναν τηλεφακό. Στο παράδειγμα βλέπουμε πόσο πιο καθαρά διακρίνε­ται το φόντο στην πρώτη ει­κό­να που είναι τραβηγμένη στα 24mm και πόσο πιο θολό γίνεται με τις ίδιες ακριβώς ρυθμίσεις, αλλά αυτή τη φορά στα 70mm.

 

Η ίδια λήψη στα 24mm και στα 70mm

 

2. Απόσταση από το θέμα: Όσο πιο κοντά βρίσκεται η μηχανή (και κατ' επέκταση ο αισθητήρας της) στο θέμα, τόσο μικρότερο είναι το βάθος πεδίου. Αντίθετα, όσο αυτή απομακρύνεται από το θέμα, τόσο αυξάνεται το βάθος πεδίου. Οι τρεις φωτογραφίες που ακολουθούν έχουν τραβηχτεί με τις ίδιες ρυθμίσεις και το ίδιο εστιακό μήκος φακού, από διαφορετική απόσταση και αποτελούν χαρακτηριστικό παράδειγμα.

 

Όσο πλησιάζουμε, το βάθος πεδίου μικραίνει

 

3. Τιμή του διαφράγματος: Όσο πιο ανοιχτό είναι το διάφραγμα (μικρότερο αριθμός), τόσο μικρότερο βάθος πεδίου προσφέρει. Αντίθετα, όσο πιο κλειστό είναι ένα διάφραγμα (μεγαλύτερος αριθμός), τόσο επεκτείνεται το βάθος πεδίου. Για το λόγο αυτό, χρησιμοποιούνται μεγάλα διαφράγματα στις λήψεις πορτραίτων και μικρά στις φωτογραφήσεις τοπίων. Στις 4 φωτογραφίες που ακολουθούν, έχουν χρησιμοποιηθεί με τη σειρά τιμές διαφράγματος F/16, F/8, F/4 και F/1.4

Περισσότερα για το διάφραγμα του φακού μπορείτε να διαβάσετε στο σχετικό μας άρθρο.

 

Λήψεις με F/16, F/8, F/4 και F/1.4

 

- Διαστάσεις αισθητήρα: Επηρεάζουν με έμμεσο τρόπο το βάθος πεδίου τής εικόνας. Όσο μεγαλύτερος είναι ο αισθητήρας, τόσο μεγαλύτερο πρέπει να είναι το εστιακό μήκος τού φακού προκειμένου να αποδοθεί μια συγκεκριμένη γωνία θέασης. Κατ' επέκταση, το βάθος πεδίου σε ένα μεγάλο αισθητήρα είναι μικρότερο από αυτό σε ένα αισθητήρα μικρότερων διαστάσεων.

- Μέγεθος εκτύπωσης: Όπως είπαμε, το βάθος πεδίου αποτελεί, ουσιαστικά, μια οπτική ψευδαίσθηση. Όσο μικρότερη είναι η εικόνα, τόσο μεγαλύτερο βάθος πεδίου φαίνεται πως έχει. Αντίθετα, όσο αυξάνεται το μέγεθός της, τόσο πιο ευδιάκριτες γίνονται οι ατέλειες στην εστίαση. Συνεπώς, όσο μεγαλύτερη είναι η τελική εκτύπωση της φωτογραφίας, τόσο περισσότερο μειώνεται το συνολικό βάθος πεδίου τής εικόνας.

 

Έχοντας, λοιπόν, ως δεδομένο ότι οι διαστάσεις του αισθητήρα μίας μηχανής δεν μπορούν να αλλάξουν, όταν κάποιος θελήσει να μειώσει το βάθος πεδίου θα πρέπει ή να ζουμάρει περισσότερο ή να επιλέξει ένα πιο ανοιχτό διάφραγμα ή να πλησιάσει πιο κοντά στο θέμα του.