Αρχικά, να τονίσω ότι όλα όσα αναφέρω παρακάτω σαν παραδείγματα, θα μπορούσαν να μην αποτελλούν λάθη σε περιπτώσεις όπου γίνονται στοχευμένα και για το σωστό λόγο! Συνήθως όμως, και είμαι σίγουρος ότι το έχουμε παρατηρήσει και στους εαυτούς μας αλλά και στους άλλους, άσκοπά μας στην αρχή κάνουμε τα "λάθη" αυτά.

 

Υπερβολικά κορεσμένα χρώματα

Δε θα διαφωνίσω στο ότι υπάρχουν περιπτώσεις όπου μια φωτογραφία πρέπει να τονιστεί χρωματικά λίγο παραπάνω από το κανονικό. Πολλές φορές όμως, παρατηρούμε φωτογραφίες όπου έχουν τονιστεί σε υπερβολικό βαθμό τα χρώματα κι αυτό μπορεί να οφείλεται σε πολλούς λόγους, είτε γίνεται εσκεμένα είτε κατά λάθος.

Το λανθασμένο καλιμπράρισμα σε μια οθόνη, ανήκει στις περιπώσεις όπου γίνεται κατά λάθος. Αυτό που παρατηρείται όμως αρκετά συχνά από τους νέους φωτογράφους, είναι μία τάση να κάνουν τις φωτογραφίες τους να μοιάζουν με πίνακες, τονίζοντας υπερβολικά τα χρώματα (μεγάλη δόση saturation), με αποτέλεσμα μια ψεύτικη εικόνα.

 

Ανεστίαστες εικόνες

Κι όταν λέω ανεστίαστες, συμπεριλαμβάνω στην κατηγορία αυτή και τις λήψεις που έχουν γίνει με πιο αργή ταχύτητα κλείστρου απ'όσο χρειαζόταν. Αρχικά, παρατηρείται το φαινόμενο της εστίασης σε λάθος σημείο, πχ. σε ένα πορτραίτο να είναι εστιασμένο το ένα μάτι από τα δύο. Προσοχή! Δε λέω πως το να έχεις εστιασμένο το ένα μάτι και θολό το άλλο είναι λάθος, μπορεί να καταλήξει σε μία καταπληκτική λήψη, αναφέρομαι όμως στις περιπτώσεις όπου το ανεστίαστο κομμάτι τής εικόνας (σε αυτή την περίπτωση, το ένα μάτι) ενοχλεί τον θεατή και είναι εμφανές ότι θα έπρεπε να είναι κι αυτό εστιασμένο.
Στην περίπτωση του αργού κλείστρου, ας θέσουμε στο μυαλό μας έναν κανόνα που λέει ότι για να αποφύγεις την κίνηση λόγου μη σταθερού χεριού, η ταχύτητά σου θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 1/(εστιακή απόσταση). Παραδείγματος χάριν, αν φωτογραφίζεις με έναν 50άρη φακό (σε full frame μηχανή), καλό θα ήταν η ταχύτητά σου να είναι γρηγορότερη του 1/50. Ο κανόνας αυτός δεν εγγυάται βέβαια μια σταθερή λήψη, γιατί πάντα παίζει ρόλο και το θέμα που έχεις απέναντί σου, αλλά ας τον έχουμε καλού κακού στο πίσω μέρος τού μυαλού μας.

 

(παράδειγμα φωτογραφίας με υπερβολικά κορεσμένα χρώματα)

 

Λανθασμένη σύνθεση

Μια ακόμη παρατήρηση που έχω κάνει βλέποντας τις φωτογραφίες και πιο συγκεκριμένα "τα καδραρίσματα" των νέων φωτογράφων, είναι οι περιπτώσεις τής λανθασμένη σύνθεσης. Η περίπτωση αυτή περιλαμβάνει για παράδειγμα το γνωστό, πιστεύω, φαινόμενο του "στραβού ορίζοντα", όπου μια φωτογραφία "γέρνει" με την κακή έννοια και δίχως να προσφέρει κάτι σαν αποτέλεσμα.

Για να αποφύγετε τέτοια φαινόμενα, αν δυσκολεύεστε να καταλάβετε κατά τη λήψη αν το κάδρο σας είναι ίσιο ή οχι, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τα αντικείμενα που έχετε μέσα σε αυτό, για παράδειγμα: μία λάμπα ή ενα ίσιο δέντρο, και να τα φέρετε κάθετα στο κάδρο σας.

Να θυμάστε επίσης, όπως είχα αναφέρει και παλιότερα, ότι όσο λιγότερα αντικείμενα έχει μια σύνθεση, τόσο το καλύτερο για το μάτι! Γι'αυτό αποφύγετε να βάζετε αντικείμενα στις άκρες τα οποία μάλιστα κόβονται άσχημα. Προτιμήστε να τα τοποθετείτε πιο μέσα ώστε να δημιουργήσετε ένα νοητό κάδρο για τον θεατή. Όταν θα έχετε μάθει να τραβάτε ίσιες και - θεωρητικά - σωστές φωτογραφίες, μπορείτε να δοκιμάσετε και πιο περίεργες λήψεις με διαγώνια προοπτική, όπου εκεί πλέον θα το κάνετε εν γνώση και όχι εν αγνοία σας.

 

Πολύ μακριά

Ένας Ούγγρος φωτογράφος, ο Ρόμπερτ Κάπα, είπε κάποτε ότι "Αν οι φωτογραφίες σου δεν είναι αρκετά καλές, σημαίνει ότι δεν έχεις πλησιάσει αρκέτα κοντά". Μια φράση που άλλους μπορεί να τους βρίσκει σύμφωνους και άλλους όχι. Αυτό όμως στο οποίο πιστεύω ότι συμφωνούν όλοι, είναι όταν παρατηρούμε σε μια φωτογραφία, το κεντρικό μας θέμα, το σημείο δηλαδή στο οποίο γίνεται όλη η δράση, να καταλαμβάνει έναν πολύ μικρό χώρο στο κάδρο, τόσο μικρό που δεν καταλαβαίνεις πάντα τί γίνεται! Αν κάτι το θεωρείται σημαντικό, πλησιάστε, και αφήστε το να γεμίσει το κάδρο σας, είτε πρόκειται για πορτραίτο, είτε για φωτορεπορτάζ, είτε ακόμη και τοπίο... δοκιμάστε το!



Λανθασμένο συνολικό κοντράστ

Οι σκούροι και φωτεινοί τόνοι σε μια φωτογραφία, είναι ζωτικής σημασίας λεπτομέρεια και κάθε καλός φωτογράφος οφείλει να ξέρει να δουλεύει σωστά τα λεγόμενα black leves, highlights, exposure και contrast. Για το exposure, την έκθεση δηλαδή, το ζητούμενο είναι να γίνει όσο πιο τέλεια γίνεται. Σίγουρα μπορείτε να το φτιάξετε και αργότερα στο photoshop (κλασσική ατάκα φωτογράφου) όμως, πιστεύω ότι θα βρω αρκετούς συμπαραστάτες αν υποστηρίξω ότι δεν είναι το ίδιο με το να την έχει εξ'αρχής σωστά κατά τη λήψη. Όσον αφορά το κοντράστ μίας φωτογραφίας, τα πράγματα γίνονται λίγο πιο ζόρικα. Σε αυτό το κομμάτι είναι που πολλοί το παρακάνουν, είτε με υπερβολικό, είτε με ελάχιστο κοντράστ.



Υπερβολικά HDR

Αυτό είναι το πρώτο πράγμα, πιστεύω, που κάνει κάποιος όταν ανακαλύπτει την τεχνική τού HDR. Προσωπικά δηλώνω λάτρης αυτής τής τεχνικής, αλλά μέχρι να καταφέρω να βγάλω ένα αποτέλεσμα όπως το φανταζόμουν, πέρασα κι εγώ από αυτή τη φάση με τα υπερβολικά έντονα εφέ. Τα χρώματα βγαίνουν τόσο υπερβολικά που η φωτογραφία δε μοιάζει απλά σαν ψευτική, μοιάζει απλά σαν μια κακή φωτογραφία, δίχως μαύρα, λευκά, σκιές, φώτα... Ακόμα και φωτογραφίες με μηδενικό κοντράστ!

 

(παράδειγμα φωτογραφίας με υπερβολικό HDR)

 

Απουσία κυρίου θέματος

Το να φωτογραφίζεις την ομορφία που βλέπεις γύρω σου, το φως, τα χρώματα, είναι σίγουρα σημαντικό. Πολλές φορές όμως, από τις φωτογραφίες λείπει κάτι εξίσου σημαντικό και ουσιώδες, το θέμα! Μια καλή φωτογραφία συνδυάζει όλα αυτά, εμφανίζοντας κάποια εννοιολογικά επίπεδα τα οποία καλεί τον θεατή να αποκρυπτογραφήσει. Αν μπορείς να παράγεις ένα τέτοιο αποτέλεσμα, τότε έχεις ένα λαμπρό μέλλον μπροστά σου. Αν όχι, προσπάθησε να εντοπίσεις κάποιο θέμα, κάποια ιδέα, κάποιο συναίσθημα, κάτι τέλος πάντων για να μεταδόσεις στον θεατή σου.

 

Μόνο στα ταξίδια

Υπάρχουν αρκετοί που αγοράζουν μία καλή dslr μηχανή για να την έχουν για τις διακοπές τους. Ανεξαρτήτως από το πού μένεις, θεωρώ πως είναι πολύ σημαντικό να μάθεις να βρίσκεις κάτι σημαντικό να τραβάς κοντά στο μέρος σου, παρά στις διακοπές σου. Αν σε δυσκολεύει να έχεις πάνω σου μία dslr, μπορείς να χρησιμοποιήσεις την κάμερα του κινητού σου, άλλωστε είναι πολύ αξιόπιστες πλέον κι αυτές. Το σημαντικό είναι να εξασκήσεις το μάτι σου, γι'αυτό προγραμμάτισε κάποια λεπτά την ημέρα ή οργάνωσε κάποια βόλτα μέσα στη βδομάδα με φίλους σου για φωτογραφίες κοντά στο μέρος που μένεις, δε χρειάζεται να τρέχεις μακριά!
 

Πολλές φωτογραφίες

Ένα ακόμη πράγμα που έχω τονίσει στο παρελθόν, είναι ότι πρέπει να είσαι εκλεκτικός. Δεν είναι κακό να τραβάς πολλές φωτογραφίες, άλλωστε η ψηφιακή εποχή πλέον μας το επιτρέπει αυτό, αλλά μην τραβάς ό,τι βλέπεις χωρίς λόγο. Πρώτον, επειδή δεν έχεις το χρόνο πάντα να ξεδιαλύνεις τις καλές φωτογραφίες από μία εκδρομή για παράδειγμα που είχες πάει κάποτε και δεύτρον, επειδή οφείλεις (πρώτα στον εαυτό σου και ύστερα στο κοινό σου) να αφιερώσεις ακόμα περισσότερο χρόνο για να επεξεργαστείς σωστά τις καλές αυτές φωτογραφίες. Ειδικά στην περίπτωση που έχεις να κάνεις με κάποιον πελάτη, καλύτερα να του δώσεις λίγες και καλές και να τον κάνεις να θέλει περισσότερες, παρά πολλές και σκάρτες και να τον κάνεις να θέλει να τις αφαιρέσει, γιατί ο πελάτης στη δεύτερη περίπτωση πιθανόν να μην ξανάρθει σε εσένα...